Dag 10 Toraja

Goedenavond allemaal. Zojuist zijn we terug van een indrukwekkende dag in Toraja. 

We hebben een heerlijke nachtrust gehad in een lekker bed. Jammer genoeg hoorde we alleen de buurman snurken, maar dat was het dan ook wel.

Ons hotel is geweldig. Het is een prachtig park in traditionele stijl.

Hier slapen wij 

Vanmorgen zijn we om 9 uur vertrokken, we werden opgewacht door Ikhsan en de gids van vandaag (Mr Arru). Onze dag begon met het bezoeken van een dorpje waar ze de traditionele graven nog hadden. Bij aankomst kregen we eerst uitleg over de typische Toraja huisjes.

Dit is een rijsthuis. Wanneer een familie een rijsthuisje heeft laten ze zien dat ze geld hebben. Ze staan hoog op de zes pilaren zodat er geen ongedierte bij kan komen. De ingang wijst altijd naar het noorden, omdat daar de eerste bewoners vandaan kwamen op de schepen. Het noorden vertegenwoordigd leven, het zuiden de dood. De daken lijken op een zadel (vandaar de Nederlandstalige naam: zadeldakhuisje), maar eigenlijk stellen ze de vorm van een boot voor. 
De traditionele huizen, zijn zogeheten clan huizen. Ze zijn bezit van families, maar ze verblijven hier alleen met belangrijke omstandigheden, zoals een begrafenis of belangrijke bijeenkomsten. Het aantal horens op een huis geeft aan hoeveel begrafenissen er zijn geweest. Wanneer een familielid van een clan overlijdt, verblijft het lichaam ongeveer drie maanden tot twee jaar in het huis. Dit zodat familie de voorbereidingen voor de begrafenis kan treffen. Het dorpje moet uitgebreid worden met tijdelijke verblijven voor de gasten en er moet flink gespaard worden voor de waterbuffels, deze zijn hier zeer heilig en worden geofferd. Zolang de begrafenis nog niet is geweest, beschouwen de Torajans iemand als ziek en worden ze ook op die manier verzorgd. 

Na een uitgebreide uitleg en veel terminologie liepen we door naar de traditionele graven. De traditionele graven zijn familiekisten in of tegen de stenen wand van de berg. In een kist worden de botten van meerdere familieleden gestopt. Doordat de kisten vervallen zijn, zijn sommige kisten op de grond gevallen en liggen er overal botten en schedels. Er wordt ons uitgelegd dat mensen van stand vroeger een eigen familiegraf kregen in de muur. We liepen langs de wand en kwamen uit bij een grot. Hier waren de familiegraven voor de arme mensen. Zij kregen ook een eigen plekje in de grot, maar daar liggen de botten het en der verspreid.

Het was op een of andere manier totaal niet gruwelijk, omdat je bijna het idee hebt dat je langs een pirates of the Carribean attractie loopt in Disneyland, alleen nu wel met echte menselijke overblijfselen.

Na dit bezoek zijn we richting een begrafenis gegaan. Voor de tijd moesten we een offer kopen in de vorm van snoep of sigaretten. Wij kozen voor het tweede. Bij aankomst is het al behoorlijk druk. Overal lopen mensen in het zwart. Mr. Arru gaat meteen op onderzoek uit en vindt de familieleden van de overleden persoon. Een van de acht kinderen van de overleden man komt naar ons toe en heet ons welkom. We geven hem het offer en mogen koffie komen drinken met allerlei lekkernij. We zitten in een tijdelijk verblijf dat gebouwd is voor de ceremonie. Er wordt ons verteld dat de ceremonie vier dagen kan duren en dat mensen die geen huis in de buurt hebben, hier slapen.  

We genieten van de gezelligheid en na het lekkers mogen we zelfs blijven zitten voor het middageten. We krijgen rijst met allerlei vlees, vis, groentes, fruitsap en water. Het was een rijkelijk maal.

De familie vond het een eer dat de toeristen hun begrafenis kwamen bezoeken en waarderen het dan ook heel erg. Uiteraard moest er na veel gegiechel nog wel een foto met ons gemaakt worden.

Na het eten lopen we verder het dorp in. Overal liggen varkens vast geknoopt te gillen en staan buffels te wachten of ze geslacht worden of niet, dat is nog niet bekend aangezien dat nog door de “master of ceremony” bepaald moet worden. De buffels zijn prachtige imposante beesten. Voor een begrafenis van zeer belangrijke personen worden meer dan 30 buffels geslacht.

De kinderen spelen rondom de buffels en geven ze gras en water alsof het de normaalste zaak van de wereld is.

Eenmaal in het midden van het drop staat de kist in een mini bootvormighuisje. 
De ceremonie begon met een verhaal/gebed voor en over de overledene. Nadat dit na ongeveer 30 minuten afgelopen is, gaan de familieleden en vrienden om de kist staan en beginnen te zingen en te neuriën. Dit moment gaf ons echt kippenvel. Het is zo bijzonder om te zien hoe er een soort verbinding ontstaat.

Wanneer de zang klaar is ontstaat er een soort chaos en gaat iedereen aan de sleep met spullen, maar ook met het kleine boothuisje.

Er volgt een optocht met alle familieleden. Ze lopen ongeveer een kilometer door het dorp en stampen flink met de kist om energie op te wekken zodat de geest van het lichaam naar het hiernamaals gaat. Daarbij lopen de vrouwen voorop en dragen het rode kleed dat aan de voorkant van het huisje zit. Daarmee wordt ook duidelijk dat een man begraven wordt, bij een vrouw wordt het rode kleed namelijk aan de achterkant bevestigd. Dit omdat de man de vrouw moet beschermen. Er wordt voornamelijk veel lol gemaakt en gelachen. 

 

Na deze ronde gaat het lichaam richting een soort toren en wordt de kist hoog opgebaard. Voor we het weten begint het volgende gebed van weer 30 minuten, waarna de slachting begint. Hierbij ging het om één buffel vandaag. De komende dagen worden er meer buffels geslacht. Maar deze hoorde bij het ritueel. Het was een naar gezicht, maar hier waren we op voorbereid. Na een flinke klap tegen de keel van de buffel, stort het dier ter aarde. Al snel komt de slachter om het vel van de buffel af te halen en voordat we het weten ligt de buffel in diverse stukken. Deze worden afgedekt met grote Palmbladeren om het vlees goed te houden. 

Tot slot werd er door naaste families hun medeleven geuit. Dit gaat ook allemaal volgens een traditionele manier. De mannen worden gescheiden van de vrouwen en worden bediend door zogenaamde service ladies, die vanuit verschillende dorpen vrijwillig komen helpen. Er wordt van alles omgeroepen en er is een hoop lawaai waarna er weer koffie wordt gedronken en er wordt veel gerookt. 

Wij zijn verder gegaan, aangezien er nog wat dingen op de planning stonden. De eerste stop is weer een traditioneel graf. Ditmaal in de bergen. We aanschouwen een gigantische berg waar allemaal gaten in uitgehakt zijn en waar families liggen. Op het moment dat wij daar zijn wordt er een nieuw gat gemaakt. Alleen families van de upper class kunnen dergelijke graven betalen.

We hadden het hier al snel gezien en zijn doorgegaan naar de volgende stop. Ditmaal ging het om graven in een boom. In deze graven worden alleen baby’s zonder tanden begraven. Het gat wordt afgedekt met “haren” van de palmboom. Dit was een oude traditie die nu niet meer uitgevoerd wordt. 

Ook hier waren we snel klaar en reden we door naar de laatste stop, Mr. Arru wist namelijk nog een nooit uitkijkpunt over de Sawa’s, met de traditionele huisjes op de achtergrond. Een mooi uitzicht was het zeker, we hebben hier een kleine fotoshoot gehouden. Iets verderop waren kleine kinderen aan het spelen onder een rijsthuisje, dit bleken ook echte modelletjes te zijn die Rowen graag op de foto vast wou leggen.

Na deze stop, hadden we er alweer 8 uur opzitten en was het tijd om naar het hotel te gaan, waar we onder het genot van een drankje deze blog afschrijven. Helaas vlak voor het karaoke podium waar iemand op z’n keyboard mooi probeert te zingen.

Morgen weer vroeg op, om nog een stukje van Toraja te zien en vervolgens 5 uur door te rijden naar Parepare. Tot morgen!